Tag Archief van: wendbaarheid

We beginnen te laat

We beginnen te laat met ontwikkelen. Dat is mijn conclusie als ik naar de vraagtukken kijk in mijn werkpraktijk. Een conclusie van 18 jr coaching en procesbegeleiding. En het is de realiteit van de dag als we naar de ruigheid kijken van het dagelijkse leven van zoveel mensen.

Het is zo jammer

Wat zijn er veel jongeren die zoekende zijn, somberte ervaren, mensen die vastlopen, niet weten wat te moeten doen of hóe. Teams die stagneren, ondernemers die rondjes draaien in de waan van een veranderende markt, leiders die moeite hebben in positie te komen of te blijven.
Het is zo jammer. De wereld zit vol talent en nog veel te weinig mensen hebben daar goed zicht op. En hóe ze vanuit hun talent en eigenheid dingen kunnen veranderen. Gelukkig zijn er allerlei wegen en/of ontwikkeltrajecten om daar werk van te maken, om alsnog de essentie scherp te krijgen en dingen bij te stellen of het radicaal anders te gaan doen.

Waarom wachten?

Maar zoals ik al schreef; we beginnen te laat.
Waarom wachten we totdat het ergens begint te schuren of te barsten?
Hoe zou het zijn als we veel eerder mensen helpen ontdekken wie ze zijn, wat hun waarden zijn, waar ze van betekenis willen zijn en hoe ze zich kunnen aanpassen aan een veranderende wereld? Hoe kunnen we mensen aanzetten om uiting en invulling te geven aan ‘urgentie’ die ze ervaren?

Deze week werd ik een paar keer bevestigd hoe cruciaal de rol van het onderwijs is hierin.

🌿 Allereerst tijdens de eerste editie van het Studium Generales dat Kees Klomp namens Windesheim in samenwerking met het Academiehuis Grote Kerk Zwolle heeft georganiseerd. Derk Loorbach hield een inspirerende lezing over Radicale Transities waarin hij onder meer het belang van het ‘herontdekken van waardering van de natuur’ noemde.
Wij zijn natuur. Dus hoe belangrijk is het om dit goed te leren kennen?! Het onderwijs heeft daar een belangrijke rol in, al is het alleen al omdat alle kinderen in principe naar school gaan.

🌿 Ten tweede tijdens de start van de De Bildung Academie Docenten, gisteren in Amsterdam.
Bildung = ‘Je bewust en actief verhouden tot…’
Een evenwichtskunst tussen persoonlijke en maatschappelijke vorming.
Zelfvorming en morele vorming.
Hoe pas je je aan aan een veranderende wereld en waartoe wil je je aanpassen?
Het was gaaf en inspirerend met hoeveel bevlogenheid de docenten uit mijn groep over hun vak en hun rol spraken. Maar ze uitten ook zorg en twijfel, want hoe krijg je de organisatie mee waarin je werkt?

Levenskunde op school

Er zijn al veel voorbeelden van Burgerschap op scholen, opleidingsinstituten en andere organisaties. Zelf loop ik al lange tijd met het idee om een leerlijn te (helpen) ontwikkelen voor het onderwijs. Een leerlijn dat gaat over Levenskunde. Levenskunde of levenskunst? Een leerlijn met thema’s zoals ‘de essentie van jou, je aangeboren talent, waarden, natuur, ontwikkelen van perspectieven, creativiteit, ethiek, wendbaarheid, etc.. Graag kom ik in contact met docenten, onderwijsinstellingen en andere geïnteresseerden die hier werk van willen maken. Dat kan in mijn eigen stukje bos of ergens op locatie. Ik hoop dat we over 10 jaar kunnen zeggen ‘we beginnen op tijd’ in plaats van ‘we beginnen te laat’.

Wanneer is bestemming in werk bereikt?

Het is mijn favoriete vraag. Omdat hij stof tot nadenken brengt. Voor mijzelf en voor de organisaties en teams die ik begeleid. Het is een vraag die leidt tot een heleboel andere vragen. Om antwoord te vinden en terug te keren naar die ene: wanneer is bestemming in werk bereikt?

Soms is het overduidelijk dat een team of een organisatie zijn langste tijd heeft gehad. In de huidige vorm of per definitie. Dan is er iets nieuws voor in de plaats gekomen. Dat is vaak het duidelijkste bij producten, zoals de telefooncel of de videoband. Maar hoe denkbaar is het tegenwoordig dat je bij het bereiken van je 65e levensjaar je intrek neemt in een bejaardentehuis en je laat leiden door het programma van het bezigheidsteam? Slechts een paar voorbeelden van producten en dienstverlening met ‘bestemming bereikt’.
Met alle ontwikkelingen en veranderingen zijn we onderweg naar het nieuwe.
Als onderneming/organisatie/mens kun je vol goede moed (ofwel stug) doorgaan – omdat je er zelf in gelooft, omdat je niet weet hoe je de draai moet maken naar het nieuwe, omdat het jaren goed is gegaan – maar vroeg of laat leidt het tot de pijnlijke of spijtige constatering dat het er niet meer in zit. Tenminste niet in die vorm.

Op tijd schakelen of stoppen blijkt voor velen hartstikke moeilijk
Om te voorkomen dat je alsmaar doorgaat en uiteindelijk vastloopt is het dus een mooie vraag aan jezelf en aan je team/organisatie ‘wanneer is bestemming bereikt?’ Dat vraagt om heel eerlijk kijken. Doe ik nog het goede, doe ik de dingen waarom ik dit werk ben aangegaan? Doen wij nog het goede, doen wij de dingen waarom deze organisatie, dit team is opgezet? Past het nog? Als de antwoorden op deze vragen ‘ja’ zijn, dan is dat mooi! Dan is het stilstaan een waardevol moment geweest om opnieuw goed af te stemmen op elkaar. Hiep hiep hoera en fijn doorgaan!

Als het antwoord ‘nee’ is, of ‘niet helemaal’; wat is er dan nodig?

De bestemming gaat over de bedoeling van jou én van je organisatie of team 
Het is een subtiele afstemming tussen jou en de dingen die je doet. Klopt het? Doe je de dingen vanuit je kern? Of vanuit gewoonte of ego?
Het kan zijn dat jijzelf je bestemming hebt bereikt in een team, in een organisatie, in je rol of in je functie. Het mooie hieraan is dat je dus op het punt bent gekomen om je opnieuw te richten. Wat is er nu aan de beurt? Wat weet je nu en waar heb je zin in? Waar wil jij voor gaan? Het kan tegelijkertijd ook een pijnlijk moment zijn. Afscheid nemen, verlies ervaren, rouwen om hetgeen je de rug toedraait of om wat je bent kwijtgeraakt.

De bestemming van een organisatie of team is een vergezicht. Het reikt uit naar de toekomst (of naar de maan als jij dat wilt). Het gaat over iets dat er nog niet (helemaal) is. Dat iets is niet zo makkelijk te realiseren, maar het is wel mogelijk (..) Al klinkt het wellicht als een utopie.
Het is er dus nog niet, maar jullie zien het wel voor je. Het beeld van de bestemming tovert een lach op jullie gezicht en het drijft jullie om iedere dag aan de slag te gaan. Stap voor stap. Of hink-stap-sprong…
Jullie bestemming kan maar beter zo uitdagend mogelijk geformuleerd worden. Dat stretcht jullie, dat biedt perspectief (het is nog lang niet klaar hier) en maakt jullie wendbaar om te anticiperen op ontwikkelingen en veranderingen.

Terug naar de oorsprong
Het beeld dat teamleden of mensen uit eenzelfde organisatie hebben kan nogal uiteenlopen. Dat is om verschillende redenen jammer. Allereerst omdat dé bestemming dan niet bereikt kan worden. Het komt echt voor dat mensen met de beste bedoelingen aan een andere doelstelling (of bedoeling) werken. Het lijkt onvoorstelbaar maar het gebeurt. Best vaak zelfs. Dat is echt zonde van heel veel inspanningen.
Daarnaast is het gebrek aan een eenduidig beeld een bron van ergernis en conflicten op de werkvloer. ‘Waar ben jij mee bezig’ is hier een uiting van. Ik zie mensen leeglopen op het gedrag of de acties van de ander; dat maar niet strookt met het eigen gedrag of acties.
Heel vaak is het de beste stap om terug te gaan naar de oorsprong. (Ja dat kost tijd.)
Wat was de bedoeling? Wat wilden we teweeg brengen? Waar zijn wij dienstbaar aan en waarom is dat zo belangrijk? Kortom: waar staan wij voor en waar gaan wij voor?
En wanneer is bestemming bereikt?