Ik kwam haar opeens tegen. Tijdens mijn wandeling naar de stad stond ze ineens voor me. Haar kind zat slapend achterop de fiets. ‘Hoe is het met jou dan en wat een drama dat de plek van Droom Van Zwolle weg is. Het voelde echt als een thuis’. Ik vertelde kort hoe onwerkelijk het nog steeds is, maar ging snel over naar haar. Want háár had ik al zo vaak proberen te bereiken. Ze had weer eens een nieuw telefoonnummer moeten nemen zei ze.

Zij is slachtoffer van mensenhandel zoals ze dat zelf noemt, waar wij het hebben over de praktijken van loverboys. Ze heeft een lange weg afgelegd, vol onzekerheden, schaamte en pijn dat haar dit was overkomen. Dat ze dit had laten gebeuren (…).

Zij is een jongere die aan het ontwikkelprogramma Jongeren On Track heeft deelgenomen. Ze ging het allemaal aan met ons. De reis naar Schiermonnikoog, het zelfonderzoek, het verkennen van haar mogelijkheden voor een opleiding en toekomstig werk.
Ik zal nooit vergeten hoe zij vorm heeft gegeven aan de oogst van het traject. Ze bracht haar eigen gecomponeerde lied ten gehore. Daar had ze een producer bij betrokken. Ze heeft een prachtige stem en ziet het helemaal voor zich om meer muziek te maken. Haar lied trof ons diep, ze zong over haar ervaringen van de periode van de mensenhandel. Je kon een speld horen vallen. Buddy’s, trainers, jongeren, Droompartners, Droomvrienden en andere betrokkenen van het traject zaten met tranen in de ogen naar haar te luisteren. Beter werd het niet.

Ze wil ervaringsdeskundige worden en ze volgt daar nu een opleiding voor. Ze heeft een eerste opdracht om te praten over sexting in een gesloten instelling. ‘Maar ik ben tegen gesloten instellingen, dus ik weet nog niet zo goed hoe ik daarmee om moet gaan’. Waarom ben je tegen gesloten instellingen vroeg ik haar. ‘Omdat de jongeren er niks aan kunnen doen hè. Velen zitten daar omdat een ander hen iets heeft aangedaan.’ Oei ze raakte me. Ik zei “misschien help je ze een beetje, door je verhaal te doen en zien ze door jou dat het anders kan gaan…” “Ja en wat denk je dan van alle aandacht die er nu is voor bekende mensen die grensoverschrijdend gedrag vertonen. Dat is niet alleen daar hè, het is overal. En het kabinet wil ook nog de budgetten voor jeugdzorg halveren. Dat is toch om moedeloos van te worden?! Hoe moet het dan??”

Het gesprek met deze jongere voedt mijn onmacht. Ik zie, hoor en weet het. Jongeren die lijden en lijdzaam moeten wachten op een plekje in ‘de systemen’. De wachttijden binnen de GGZ zijn immens en hulpvragen moeten aangepakt worden vanuit ‘diagnoses’ om begeleiding gefinancierd te krijgen. Het alternatief is zelf voor financiering zorgdragen of een appèl doen op fondsen of ingewikkelde subsidietrajecten. Want de meeste jongeren hebben het geld niet niet hè. Heel soms hebben ouders het wel. Maar dat is dan ook weer iets dat niet klopt in het geheel. Dan is hulp buiten de geijkte systemen alleen beschikbaar voor de mensen die geld hebben, een luxeproduct.
Er zijn in het onderwijs gelukkig mooie initiatieven voor studentenwelzijn. Maar ook daar zijn wachttijden. Bovendien – en daar zit volgens mij een grote gap – studeert niet iedere jongere.

Een paar jaar geleden had ik er een gesprek over met een vertegenwoordiger van de overheid. Het was aan het begin van de coronapandemie en ik wilde het huis van Droom Van Zwolle beschikbaar stellen voor de jongeren. Vroeg om financiering voor laagdrempelige begeleiding van de jongeren. Ik moest vooral inzetten op het helpen van de jongeren, dat was wel helder. Heel belangrijk ook. Ons huis was inderdaad een soort thuis. Maar ja, het systeem, daar hebben we gewoon mee te maken… Helaas.

Vanzelfsprekend is wegkijken geen optie. En gelukkig zijn er veel coaches en begeleiders in het land die zich op vrijwillige basis voor de jongeren in willen zetten. Er is tijdens de pandemie op initiatief van Nicki van Heugten een platform opgericht: Samen voor de jongeren. We doen ons best. Al is het alleen maar om hulp te kunnen bieden in ‘de tussentijd’.

Maar het klopt niet. Ik doe geen afbreuk aan al die geweldige hulpverleners. Er wordt keihard gewerkt!!
Kinderen en jongeren in een systeem drukken, waarbij diagnoses, geld en verzekeraars leidend zijn…. Bij hulpvragen waar de jongeren zelf niets aan kunnen doen.
Het klopt niet.
Ik heb er buikpijn van. En kan er wakker van liggen als een jongere mij heeft toevertrouwd voor altijd te willen slapen. Om er vervolgens ter geruststelling voor mij aan toe te voegen ‘ik ben niet suïcidaal hoor, maar zou gewoon heel lang willen slapen zodat ik nergens meer aan hoef te denken. En dat het dan op een dag voorbij is’.

Ik zal waar ik kan jongeren helpen en als het in mijn vermogen ligt hun stem laten horen. In de tussentijd hoop ik oplossingen te vinden. Om direct hulp te kunnen bieden én om te werken aan de basis.
Als jij het weet mag je het zeggen. Ik ga er graag met je over in gesprek.