Gedragen besluitvorming
Je herkent vast wel de situatie dat mensen in een vergadering hun mond houden, maar zich vervolgens wel uiten bij het koffieapparaat. Of de situatie dat mensen in een groep toezeggingen doen, maar die vervolgens niet nakomen. Misschien herken je het ook bij jezelf. Bijvoorbeeld door wél een sportabonnement te nemen, en vervolgens allerlei argumenten te hebben om toch maar niet te gaan. Verschillen en tegenstellingen zijn er buiten ons, maar ook in onszelf.
Omgaan met verschillen
Een leider ‘moet’ constructief (leren) omgaan met verschillen. Dat is niet eenvoudig, het ‘andere’ vinden we vaak lastig, vertragend, confronterend. Toch is het raadzaam om ruimte te geven voor verschillen. Als verschillen er niet mogen zijn ontstaat er onderstroom van klagen en wij-zij denken. Dat is precies wat er gebeurt bij de gesprekken bij het koffieapparaat of als mensen toezeggingen doen en die vervolgens niet nakomen. Dit zijn slechts voorbeelden van sabotagegedrag. Onderstroom en sabotage speelt altijd, in elke groep. Het komt in vele vormen voor en kan uiteindelijk uitmonden in openlijke vijandigheid, conflicten en chaos. Dat is jammer want de effectiviteit van de groep als geheel daalt hierdoor.
Leiderschap en samenwerken
De essentie van leiderschap en samenwerken is het kunnen omgaan met verschillen. Verschillen zijn de energiebron van ontwikkeling!
Organisaties creëren waarde als ze de inbreng van verschillende deskundigen, de medewerkers, benutten.
De Deep Democracy methode
Deep Democracy is bij uitstek een methode die van waarde kan zijn bij het durven uiten van alles wat gezegd moet worden en het goed luisteren naar elkaar, zodat alle wijsheid werkelijk kan worden benut en tot gedragen besluitvorming kan worden gekomen. Het uitgangspunt is dat tegenstellingen de start van een creatief proces zijn. Verschillen en spanningen worden niet geproblematiseerd of gladgestreken, maar zijn een normaal en welkom gegeven. Daar waar onderstroom in een groep aanwezig is en niet alles wordt geuit, kan de methode helpen deze naar boven te halen en in een veilige setting op te lossen zodat de groep weer verder kan.
Elke invalshoek doet ertoe bij Deep Democracy
De methode Deep Democracy helpt om dat wat niet gezegd wordt, bespreekbaar te maken. Iedereen wordt betrokken en gehoord. Alle perspectieven zijn waardevol en worden gerespecteerd. Samen werk je aan het vinden van de best mogelijke beslissing of het vinden van een creatieve oplossing. Zowel de meerderheidsstem als de minderheidstem wordt benut. Het doel is een werkelijk ‘ja’ van alle betrokkenen, waarbij gevoelens en verschillende standpunten zijn uitgesproken en meegenomen.
Wanneer is deze werkvorm niet geschikt
Niet alle besluiten kunnen Deep Democratisch worden genomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan noodsituaties, bij juridische of hiërarchische besluiten die een wettelijk kader hebben of als de groep geen basis heeft voor open dialoog (in dit geval zal er eerst gewerkt moeten worden aan vertrouwen en veiligheid).
Bernadet Haveman begeleidt ontwikkelings- en (cultuur)veranderingstrajecten waarin talent, eigenheid en autonomie centraal staan. Ze is eigenaar van Droom van Zwolle. Ze laat zich al jaren inspireren door de Ubuntu-filosofie: “Ik ben omdat wij zijn’. Deze filosofie sluit naadloos aan op haar visie op talent, het goud dat ieder mens in zich draagt.
‘Jij bént een uniek talent en daarmee een hele waardevolle schakel in het geheel. Als je dit ten diepste beseft weet je dat wij als mensen niet gelijk, maar wél gelijkwaardig zijn. Dat is een cruciaal uitgangspunt om te komen tot een rechtvaardige samenleving.
Deep Democracy en het Kampvuurgesprek zijn krachtige werkvormen om hier in de praktijk invulling aan te geven.’